Odaklanmayı Güçlendirmek için
Birkaç gün önce beni telefonla arayan arkadaşım Emel’in torunu ile ilgili kaygıları bu yazımın yazılış nedeni oldu. Öğretmenlerin “Dikkat eksikliği hat safhada bir destek almalısınız” tavsiyesi ile ailenin psikiyatriste gidip ilaca başlama durumunu kabullenmekte zorlandıklarını, bağımlılık yaparsa kaygıları ile, ilaçsız odaklanma probleminin üstesinden gelme yollarını araştırdıklarını fark ettim. Pedagojik formasyon, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Koçluğu bilgilerimi harmanlayıp odaklanma güçlüğü yaşayan öğrencilerime ve ailelerine bu yazımla bir katkı vermek, yardımcı olmak istedim.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu bir nöro biyolojik bozukluktur. Bu nedenle mors alfabesi gibi kesintili olan dikkat, ilaçla kesintisiz olacak, odaklanma süresi uzayacak, bu da başarıyı artıracaktır. Olası yan etkilere de vücut bir hafta on gün içinde uyumlanacaktır.
DEHB Tedavisinin eksik halkası koçluktur. İlaç dikkati artırırken, DEHB Koçluğu; zamanı planlayamama, organize olamama, başlayamama, sürdürememe, sırasını bekleyememe, düzensizlik, istikrarsızlık, agresiflik ve benzeri bedel ödenen alanlarda bu problemlere rağmen yaşama entegre olmayı ve kişinin bu problemleri çeşitli eksersiz ve stratejilerle kontrol edebilmesini sağlar. Odaklanmayı güçlendirir.
Dikkat eksikliği ve odaklanma güçlüğünün depresyon, ergenlik, aşık olma vb. nedenleri de olabilir. Aşağıda özetlediğim Odaklanmayı ve dikkati artırma yollarından aileler ve öğrenciler kendilerine düşen sorumlulukları yerine getirmelerine rağmen odaklanma sorun olmaya devam ediyorsa DEHB Tedavisi ve DEHB Koçluğu desteği size yardımcı olacaktır.
ODAKLANMAYI VE DİKKATİ ARTIRMA YOLLARI
AİLEYE DAİR,
1-Beklenti baskısı çocuğu masada tutsa da dikkat dağınıklığı ve anlayamamayı getirir.
Aileler Yüksek beklentiyi “elinden geleni yaptığında başarılısın” noktasına getirmelidir.
2-Olumsuz bakış açıları ifade etmek çocuğun duygusal enerjisini ve öz güvenini azaltır. Bu da dikkati dağıtan zihin diyaloglarına dönüşür.
3-Başarıya odaklı takdir ve ödüller özgüven ve odaklanmayı artırır. Zoru başarmaya heveslendirir.
4- Olumlu iletişim ile aidiyet ( kendini seven ve destekleyen bir ailenin üyesi olma onuru ve şansına sahip olmak) ve güven duygusunun gelişmesi yani duygusal doyum dikkati artırır ve odaklanmayı kolaylaştırır. Yetiştirme yurtlarından gelen öğrencilerin bu sebeple daha çok dikkat eksikliği sorunu olduğuna dair araştırma sonuçları vardır.
5-Çocuk düzenli, sakin ve sade bir çalışma ortamına sahip olmalıdır.
6-El terlemesi, mide ağrısı, istifra şeklinde kendini gösteren aşırı stres durumunda uzman desteği alınmalıdır.(Sınav stresi ile baş etmede EFT iyi bir yöntemdir.)
ÖĞRENCİYE DAİR,
1-Düzenli ve gerçekçi bir çalışma planı ile bir adım sonrasını gören beynin dikkat kısmı aktifleşir.
2-Ödevleri zamanında yapma odaklanmayı kolaylaştırırken, ödevleri biriktirme ise zihnin yapılacak ödev dururken başka şeye odaklanamayacağına dair olumsuz söyleşiler üretmesine ve dikkati toplayamamaya neden olur.
3-Sınavın bir eleme sistemi olduğu unutulmadan dozunda yaşanan stresin beyne noradrenalin salgılatması beyinde dikkat merkezini uyanık tutar.
4-Anne, baba, öğretmene yönelik eleştiri ve tepkisel davranışların kontrol edilemeyişi dikkati dağıtır ve odaklanmayı güçleştirir. Gerekirse öfke kontrolu desteği alınmalıdır.(EFT denenebilir.)
5-Yeni öğrenilecek konuya önceden 10 dakika göz atma.
6-Yeni konu bilgileri birbiri ile ve eski bilgilerle ilişkilendirilip sıraya koyularak bilgiyi sistematikleştirme, bilginin uzun süre hafızada kalmasını sağlar. Sistematikleşmeyen bilgi bellekten atılır.
7-Sistematik tekrar hatırlamayı ve odaklanmayı kolaylaştırır.
8- Bilgileri test etme ve problem çözmeye uygulama.
9-Dikkatin dağılıyor olduğu noktada diafram nefes eksersizi yapma (Burundan 7 ye kadar sayıp derin nefes alma 2-3 sn tutup 7 ye kadar sayıp ağızdan nefes verme). Bu eksersiz beynin dikkat merkezinde oluşan yeterince kan ve oksijen gitmemeye bağlı dikkat dağınıklığını önlemeye yardımcı olur.
10- Dozunda spor bir sonraki çalışma ve konuya odaklanmayı kolaylaştırır.
Başarı ve mutluluk dileklerimle, sevgilerimle.
